Aft Nedir? & Nasıl Tedavi Edilir?

Aft Nedir?

Aft ya da bir diğer bir deyişle “aftöz ülser”, ortası beyaz kenarları kırmızı yuvarlak şeklinde “delinmiş” görünümüne sahip ağız içinde meydana gelen ve bazı durumlarda ağız dışına yayılan ağrılı yaralar aft olarak tanımlanır. Ağızda dil, diş eti, yanak, damak gibi hassas bölgelerde meydana gelir ve kişinin yemek yemesini zorlaştırır. Aft, en sık rastlanan ağız hastalıkları kategorisinde yer alır. 

Zayıf bağışıklık sistemi, vitamin ve mineral eksikliği, ergenlik döneminde hormonal değişimler ve çölyak hastalığı aft yaralarının sebebi olabilir. Aft, bulaşıcı bir ağız yarası değildir. 

Aftlar Büyüklüğüne göre 2 türe ayrılır; 

• Yarım santimden küçük olanlar minor aft, 
• Yarım santimden büyük olanlar ise majör afttır. 

Aft Neden Olur? Nedenleri Nelerdir?

Aft çeşitli durumlar sonucunda oluşabilir, kesin nedeni bilinmemektedir. İşte, af oluşumuna neden olabilecek durumlardan bazıları: 

• Bağışıklığın düşük olması 
• Vücut direncinin düşük olması
• Genetik ve çevresel faktörler 
• Hormonal değişimleri ve hormon düzensizlikleri
• Gıdalara yönelik alerjik reaksiyon
• Alkol ve sigara gibi alışkanlıklar
• Behçet hastalığı, Çölyak hastalığı vb. hastalıklar
• Bilinçsiz diş fırçalama sonucunda ağzı içinde yaralanmalar 
• Stres, depresyon ve kaygı gibi psikolojik hastalıklar
• C vitamini ve D vitamini eksikliği
• Asitli meyve ve aşırı baharatlı gıdaların tüketilmesi  
• Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri 
• Yanak ve dil ısırma davranışları
• Demir, folik asit ve B12 vitamin eksikliği

Aftın Belirtileri Nelerdir?

Aft ağız içi yarası anlamına gelir. Ancak aft ilerlerse sadece ağız içinde görülmez, dudak kenarlarında ağız dış kısmına da yayılabilir. ”Aft belirtileri nedir?” diye merak ediyorsanız, işte yaşadığınız problemin aft olduğunu gösteren birkaç madde: 

• Dil üzerinde, ağzın içinde  ve yumuşak damakta meydana gelen şiddetli ağrı ve yaralar, 
• Yara oluşumundan önce ağız içinde karıncalanma ve sızlama hissi, 
• Kenarları kırmızı renkli olan, beyaz, gri ve sarı renkli, şekli yuvarlak olan yaralar,
• Konuşurken hissedilen ve gittikçe artan ağız içi ağrıları,  
• Ağzın dış bölümüne yayılan yaralar.

Eğer aftlar erken teşhis ve tedavi edilmezse  ilerleyen durumlarda lenf bezleri şişer, ateş ve yorgunluk meydana gelir. Dolayısıyla, aft şüpheniz varsa gecikmeden bir profesyonele başvurmanız gerekmektedir. 

Aft Nasıl Geçer?

Aftlar zaman zaman kendi kendilerine geçebilseler dahi, hızlı ve efektif bir iyileşme için doktora başbvurmak her zaman önerilir. Doktorunuzla birlikte karar vereceğiniz tedavi türünde asıl amaç, ağrıyı kontrol edebilmek ve durumu takip ederek ilerlemesini ve geçtiyse tekrarlamasını önlemektir.  

Aftın durumuna göre anestezik, antiseptik, anti-inflamatuar topikal ilaçlar hekiminiz tarafından önerilir. 

Aft ağrısını doğal yoldan geçirmek için hızlı alternatiflere ihtiyacını varsa, bu çözümler de faydalı olabilir: 

• Sıcak, asidik, tahriş edici besinlerden uzak durmak
• Su ve karbonat karışımının aft bölgesine uygulanması
• Misvak

Aft Tedavisinde Doğal Yöntemler 

Aftlar zamanla iyileşebilen küçük yaralar da olsalar ağrıya ve sızlamaya sebep olabilirler. Üstelik, tedavi edilmedikleri durumlarda ağız içi ve dışındaki diğer bölgelere yayılabilir, büyüyebilirler. Aft tedavisini en verimli ve sağlıklı gerçekleştirmenin yolu tabii ki de profesyonel bir hekime başvurmaktır. Bununla beraber, aftın sebep olduğu ağrı ve rahatsızlığa iyi gelecek doğal yöntemler de mevcuttur. Aft doğal olarak nasıl geçer, diye merak ediyorsanız, işte bu yöntemlerden bazıları: 

• Ilık Tuzlu Su Gargarası: Ağızdaki bakteri düzeyini kontrol etmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için günde birkaç kez ılık tuzlu su ile gargara yapabilirsiniz.

• Aloe Vera Jeli: Aloe vera, anti-inflamatuar ve yatıştırıcı özelliklere sahiptir. Aftın bulunduğu bölgeye aloe vera uygulayarak bölgeyi yatıştırabiilir ve ağrıyı azaltabilirsiniz. 

• Biberiye Yağı: Biberiye yağı, doğal antiseptik özelliklere sahiptir. Birkaç damla biberiye yağını aftlı blgeye uygulamak yaraya iyi gelecektir. 

• Bal: Balın doğal antibakteriyel ve yatıştırıcı özelliklere sahiptir. Balı direkt olarak aftlı bölgeye uygulayabileceğiniz gibi, ılık suyla karıştırarak gargara halinde de kullanabilirsiniz. 

Aft Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?

Aft ve vitamin eksikliği kesin olarak bilinmese de, vitaminlerin genel sağlığımıza etkisi aşikar. Vitamin ve mineral eksikliği ağız sağlığımızı bozulmasına neden olarak, aftın oluşmasına elverişli bir ortam yaratabilir. İşte ağız sağlığımızı korumak ve uzun vadede aft oluşumunu engellemek için dikkat etmemiz gereken vitamin ve mineraller: 

• B12 Vitamini
• Folik Asit (B9 Vitamini)
• Demir
• Çinko

Afta Neler İyi Gelir?

Diğer ağız içi yaralarında olduğu gibi afta da  tuzlu veya karbonatlı su ile gargara yapmak iyi gelir. Aft yaralarında önemli amaç bu yaraların bir daha meydana gelmemesidir. Aft yaraların oluşmasını veya tekrarlamasını engellemek için alabileceğiniz önlemlere göz atalım: 

• Asitli, baharatlı, aşırı sıcak besinler tüketilmemelidir.  
• Dengeli beslenerek bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek gerekir. 
• Bol miktarda meyve ve sebze tüketilmelidir.
• Afta karşı genetik yatkınlık bulunuyorsa, sert kabuklu ve dişi, diş etlerini ve ağız içini tahriş edici gıdaları tüketmemeye özen göstermek gerekir.  
• Her yemekten sonra dişler düzenli fırçalamalıdır. Diş fırçalamadan önce muhakkak diş ipi kullanılmalıdır.  
• Ağızda kronik travmaya yol açabilen protez, diş teli, diş hastalıkları tedavi edilmesi gerekir.

Aft (Ağız Yarası) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Ağızdaki aft nasıl geçer?

Çeşitli sebeplerle meydana gelen ve küçük yaralar şeklinde ortaya çıkan ağızdaki aft için birden fazla alternatif tedavi vardır. Ağız içindeki aft, doktorunuzun direktifleri doğrultusunda ilaç kullanarak geçirilebilir. Bunun dışında ağız gargaraları, vitamin ve mineral desteği ve ağrı kesiciler de tedavi sürecini kolaylaştırıp hızlandıracaktır. Tedavi edilmeyen aft, ağızdan farklı bölgelere de yayılabileceğinden ilk belirtilerle beraber doktora başvurmak daima en sağlıklı seçenektir. 

Damaktaki aft nasıl geçer?

Damağınızda ağrılı yaralar varsa, öncelikle doktora başvurmalı ve onun direktfileri doğrultusunda ilaçlarınızı kullanmalısınız. Ek olarak vitamin takviyesi alabilir, ağrınızı minimal düzeyde tutmak için yumuşak yiyecekleri de tercih edebilirsiniz. Aft için gargara ve losyonlar da iyileşme sürecinizi hızlandıracaktır. 

Diş telindeki aft nasıl geçer?

Diş teli sebebiyle veya bölgesinde oluşan aftlar diğerlerine göre daha fazla ağrı yapabilmektedir. Diş teli kullanırken aft problemiyle karşı karşıya kaldıysanız hekiminize başvurarak ilaç kullanmaya başlayabilirsiniz. Ağız gargaraları, jel ve losyonlar bu aşamada etkili olacaktır. Diş telindeki aft sorunu yaşarken sert yiyeceklerden uzak durmanız önerilir.

Dudaktaki aft nasıl geçer?

Dudaktaki aft, hekim gözetiminde ilaç kullanımıyla hızlı ve kolay bir şekilde geçirilebilir. Bu noktada, aftın yayılmaması adına hijyene dikkat etmek önemlidir. Losyon ve ağrı kesiciler tedavi sürecinizi kolaylaştırırken, vitamin ve mineral desteği alarak bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.

Dildeki aft nasıl geçer?

Dildeki aftı geçirmek için, pek çok yöntem bulunmaktadır. Bunların ilki ve en önemlisi doktorunuzun profesyonel tavsiyelerini almaktır. Bu tavsiyeler doğrultusunda ilaç kullanımına başlayarak, tedavi sürecinizi hızlandırabilirsiniz. Bu süreçte vitamin ve mineral alımınıza özen göstermek, ağız hjyeninize dikkat etmek ve aft losyonlarından yararlanmak avantajınıza olacaktır.