Bruksizm: Diş Sıkma Nedir?
Diş sıkma (Bruksizm ya da Bruxizm), hastaların dişlerini sıktığı, gıcırdattığı ya da üst çenenin alt çeneye baskı uygulaması durumu olarak tanımlanabilir. Bruksizm yani diş gıcırdatma sabah ya da akşam meydana gelebilir. Bu durum genellikle uykuda diş sıkma şeklinde aktif hale gelerek alt ve üst dişlerin kuvvetli şekilde birbirine sürtmesi şeklinde oluşmaktadır. Sıklıkla gece diş sıkma sorunu olmakla beraber gündüzleri de ortaya çıkabilmektedir. Yani diş sıkma (bruksizm) sabah ve akşam olmak üzere iki zaman diliminde de gerçekleşebilir.
Bruksizm Diş Sıkma Belirtileri Nelerdir?
Diş gıcırdatma problemi birden fazla nedene bağlı olarak değişmektedir. Ancak bu nedenlerin tespiti sonucunda diş sıkma/bruksizm önlemek mümkündür. Ancak unutmamak gerekir ki bu diş gıcırdatma problemlerini önleme şekli kişiden kişiye değişiklik göstermektedir.
Stresi azaltmak, diş sıkma diş gıcırtısını önlemenin en önemli yoludur. Bunun için;
- Olumlu düşünerek bilinçli farkındalık egzersizleri yapabilirsiniz.
- Dişlerinizi gıcırdatırken sizi uyarabilecek kişilerden yardım alabilirsiniz.
- Ağız koruyucu yani, gece plağı takabilirsiniz.
- Yanlış diş dizilimleri de gıcırdatmaya yol açabilir. Ortodonti tedavisi yardımı ile bu sorunu çözebilirsiniz.
- Son olarak da kafein, gazlı ya da alkollü içeceklerden uzak durmalısınız.
Diş Sıkma Rahatsızlığının Nedenleri Nelerdir?
Hastaların neden diş sıktıklarının nedeni net bilinmemektedir. Ancak aşağıdaki faktörler diş gıcırdatma/bruksizm nedenleri olarak sıralayabilir. Bu nedenler aşağıdaki gibidir;
- Stres
- Sinir sisteminde olan bazı rahatsızlıklar
- Uyku sorunlarına uykuda diş sıkma
- Bazı hastalıklar
- Çene kapanışında bulunan bozukluklar
- Sindirim bozuklukları
- Kullanılan ilaçlar
diş gıcırdatmanın başlıca nedenleri arasında sıralanabilir.
Bruksizm Tedavisi Nasıl Yapılır?
Uzun vadede dişlere zarar verebileceği için bruksizm tedavisi (diş sıkma tedavisi), diş sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bruksizm tedavisi, dişlerinizi korumak ve rahatlamak için kullanabileceğiniz birkaç yöntem içerir. En yaygın tedavi yöntemleri arasında gece koruyucu ağızlık, botoks enjeksiyonları (Botulinum Toxinin Bruxizm), diş hekimi tarafından uygulanan diş kaplama veya protezler ve diş sıkma ile ilgili davranışsal terapiler yer almaktadır.
Gece Koruyucu Ağızlık
Gece koruyucu ağızlık, diş sıkma ve diş gıcırdatma gibi bruksizm semptomlarının hafifletilmesinde etkili bir yöntemdir. Bu özel ağızlık, dişleri sıkıştırmayı veya gıcırdatmayı önleyerek dişlere zarar verilmesini önler. Gece koruyucu ağızlık, diş hekimleri tarafından özel olarak yapılır ve dişlere tam olarak uygun olacak şekilde tasarlanır.
Botoks Enjeksiyonları (Botulinum Toxinin Bruxizm)
Botoks enjeksiyonları, diş sıkma tedavisi için yeni bir seçenek olmakla birlikte oldukça etkili bir yöntemdir. Botoks, çene kaslarını gevşeterek diş sıkma ve diş gıcırdatmayı azaltır. Bu yöntem, diş hekimi veya dermatolog tarafından uygulanır.
Diş Kaplama veya Protezler
Bruksizm tedavisi için diş kaplama veya protezler de önerilmektedir. Bu yöntemler, dişlerinizi koruyarak diş sıkma ya da gıcırdatma nedeniyle oluşabilecek hasarı azaltır.
Davranışsal Terapiler
Davranışsal terapiler, diş sıkma tedavisinde kullanılan bir diğer seçenektir. Bu yöntemler, diş sıkma ve gıcırdatma ile ilişkili stresi azaltarak çene kaslarının gevşemesine yardımcı olur. Terapistler, öğrenilen davranışsal teknikler ve gevşeme egzersizleri kullanarak bruksizm semptomlarını azaltabilir.
Evde Bruksizm Karşı Yapılabilecek Şeyler Nelerdir?
- Sıcak ve soğuk kompresler yapılarak çene kasları gevşetilebilir. Bu, kasların rahatlamasına yardımcı olabilir ve diş sıkma/gıcırdatma problemleri azaltılabilir.
- Dişlik kullanımı, dişlerini korumak için tercih edilebilecek bir diğer seçenektir. Dişlikler, dişleri korurken aynı zamanda çene kaslarının rahatlamasına da yardımcı olabilir.
- Gündüzleri veya stresli anlarda dişler bilinçli olarak gevşetilebilir.
- Stres azaltma teknikleri uygulanarak, diş sıkma veya gıcırdatma sorunları azaltılabilir. Meditasyon, yoga veya derin nefes alma teknikleri gibi teknikler işe yarayacaktır.
Bruksizm
Sıkça Sorulan Sorular
Bruksizm Nasıl Teşhis Edilir?
Bruksizm, genellikle diş gıcırdatma ya da diş sıkma belirtileriyle teşhis edilir. Dişlerde hassasiyet, yıpranma, kırılma, çene ağrısı, baş ağrısı, boyun ağrısı gibi semptomlar, diş hekimleri tarafından yapılan bir muayene ile teşhis edilebilir.
Bruksizm Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Genellikle, tedavi yöntemi ve hastanın diş sıkma veya gıcırdatma seviyesine bağlı olarak birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir.
Bruksizm Diş Gıcırdatma Tedavisi İçin Hangi Doktora Başvurulmalıdır?
Diş sıkma tedavisi için, diş hekimine başvurulabilir. Diş hekimi, diş sıkma veya gıcırdatma semptomlarını değerlendirerek uygun tedavi yöntemini önerir.
Bruksizm Önlenebilir Mi?
Bruksizm tamamen önlenebilir olmasa da, stres yönetimi, gevşeme teknikleri, düzenli egzersiz, iyi uyku alışkanlıkları ve alkol ve kafein alımının azaltılması gibi yöntemlerle semptomları önlemek mümkündür.
Bruksizm Diş Sıkma Baş Ağrılarına Sebep Olur Mu?
Evet, diş sıkma ve gıcırdatma, baş ağrısı dahil birçok semptoma sebep olabilir. Çene kaslarındaki sürekli kasılmalar, baş ağrılarına neden olabilir.
Diş Sıkma ve Gıcırdatma Diğer Diş Sorunlarına Sebep Olur Mu?
Evet, diş sıkma ve gıcırdatma, dişlerde yıpranma, kırılma, hassasiyet ve çene ekleminde ağrı gibi diğer diş sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, bu semptomlarla karşılaşan kişiler, diş hekimine danışarak uygun tedavi yöntemlerini öğrenmelidirler.
